Bilişim suçları nedir? Bilişim suçu nedir kısaca, bilgisayarlar ve dijital teknolojiler aracılığıyla işlenen suçları ifade eder. Bu terim, genellikle “siber suçlar” olarak da adlandırılır ve bilgisayar, tablet, cep telefonu gibi modern iletişim araçları kullanılarak gerçekleştirilen her türlü suçu kapsar. Bu kısa ifadeyle, bilişim suçları nelerdir? şeklindeki soruları cevaplamak mümkündür.
Bilişim suçları, kişisel verilerin izinsiz kullanımı, bilişim sistemlerine yetkisiz erişim, yazılımların kötüye kullanılması gibi çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Bu suçlar, Türkiye’de Türk Ceza Kanunu‘nda “Bilişim Alanında Suçlar” ve “Özel Hayata ve Hayatın Gizli Alanına Karşı Suçlar” olarak iki ana kategori altında düzenlenmiştir.
Bilişim Suçlarının Türleri Nelerdir?
Bilişim suçları, teknolojik araçlar ve internet kullanılarak işlenen suçları ifade eder. Bilişim suçları cezaları, Türk Ceza Kanunu’nda (TCK) çeşitli maddelerde düzenlenmiştir ve genel olarak bilişim suçu örneği iki ana kategoriye ayrılabilir: doğrudan bilişim suçları ve dolayısıyla bilişim suçları.
Doğrudan Bilişim Suçları
Bu tür suçlar, bilişim sistemlerini doğrudan hedef alır ve TCK’nın 243-245. maddelerinde tanımlanmıştır. Doğrudan bilişim suçları örnekleri açısından bilişim suçlarına 5 örnek aşağıdaki şekildedir:
- Bilişim Sistemine Girme Suçu: Yetkisiz bir şekilde bilişim sistemlerine erişim sağlamak (TCK m.243).
- Yasak Cihaz veya Program Kullanma Suçu: Yasal olmayan yazılımlar veya cihazlar kullanmak (TCK m.245/a).
- Bilişim Sistemini Engelleme, Bozma, Verileri Yok Etme veya Değiştirme Suçu: Sistemin işleyişini engellemek veya verileri değiştirmek (TCK m.244).
- Banka veya Kredi Kartının Kötüye Kullanılması Suçu: Başkalarına ait banka ve kredi kartı bilgilerini izinsiz kullanmak (TCK m.245). Bu kısımda bilişim suçlarında bankanın sorumluluğu da dikkate alınmalıdır.
Dolayısıyla Bilişim Suçları
Peki, dolayısıyla bilişim suçu nedir? Bu suçlar, bilişim sistemleri aracılığıyla işlenen klasik suçları kapsamaktadır. Bu bilişim suçlarına örnekler arasında aşağıdaki şekildedir:
- Bilgisayar ile Dolandırıcılık: İnternet üzerinden sahtecilik yaparak insanları dolandırmak.
- E-posta Adresinin Çalınması: Başkalarının e-posta hesaplarını izinsiz ele geçirmek.
- Kişisel Bilgileri Çalmak: Kişisel verileri izinsiz olarak elde etmek.
- Sahte Evrak Düzenleme: Dijital ortamda sahte belgeler oluşturmak.
- Yetkisiz Dinleme: Başkalarının iletişimlerini izinsiz dinlemek.
- Siber Savaşlar: Devletler arasında bilgi sistemlerine yönelik saldırılar.
- Bilgisayar Sabotajları: Bilgisayar sistemlerine zarar vermek.
Bilişim suçlarına örnek olabilecek gerçek olaylar konunun etkili bir biçimde anlaşılması açısından çok önemlidir.
Bilişim Suçları Nelerdir?
İnternet ve bilgisayar kullanımının artış göstermesiyle birlikte bilişim suçlar da çeşitlenmiştir. Bununla birlikte bilişim suçu ne demek? sorusu da gündeme gelmiştir. Bilişim suçları cezası TCK bilişim suçları içerisinde yer alan ve suç olarak kabul edilen bütün hareketleri kapsamaktadır. Küfür, hakaret, yolsuzluk, sahte belge oluşturma, bilgilerin çalınması gibi farklı farklı suçları içermektedir.
Bilişim Suçları Nasıl Tespit Edilir?
Bilişim hukuku suçları tespiti için çeşitli yöntemler kullanılır. Bu suçların tespiti için teknik bilgi ve uzmanlık gerektirir. Bu yöntemler detaylı olarak aşağıdaki şekilde açıklanmaktadır:
- Mesaj veya e-posta yoluyla işlenen suçlarda göndericiye ait e-posta adresi veya GSM numarası gibi bilgilerin temin edilmesi gerekir.
- Suç sosyal medya, web sitesi, platform veya uygulama üzerinden işlenmişse, paylaşımın yapıldığı alana ait kimlik bilgileri, kullanıcı adı, paylaşım tarihi ve içeriği tespit edilir.
- Telefon üzerinden işlenen bilişim suçları için Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan temin edilen iletişim trafikleri (HTS), gönderimde bulunan GSM hattı numarası, gönderilen tarih ve saat ve gönderimin içeriğinin tespiti önemlidir.
- Bilişim suçlarında ip adres analizi ve kullanıcısının tespiti önemlidir. Şüphelinin suçu işlerken kullandığı bilişim sisteminin IP adresi takibe alınarak, tüm paylaşımları ve yazışmaları incelenebilir.
Bilişim suçlarının tespitinde, İzmir bilişim suçları avukatlarının soruşturma ve kovuşturmayı yönlendirmeleri maddi gerçeğin ortaya çıkması açısından önemlidir. Ayrıca Microsoft Corporation gibi şirketlerden de yardım alınabilmektedir. Siz de Kalemci İzmir Avukat ve Hukuki Danışmanlık Bürosu ile iletişime geçerek konu hakkında gerekli bilgiyi alabilirsiniz.
Bilişim Suçları Şikayet Başvurusu Nasıl Yapılır?
Bilişim suçları şikayet başvurusu yapmak için izlenmesi gereken adımlar ve yöntemler aşağıda belirtilmiştir:
- Bilişim suçları şikayeti, yazılı bir bilişim suçları şikayet dilekçesi ile veya sözlü olarak yapılabilir. Sözlü başvurular, kolluk görevlileri tarafından tutanağa geçirilir.
- Ayrıca, internet üzerinden de şikayet başvurusunda bulunmak mümkündür. Emniyet Genel Müdürlüğü’nün web sitesinde bulunan online ihbar seçeneği kullanılabilir.
- Şikayetler, bilişim suçlarında yetkili savcılık olan Cumhuriyet Savcılıklarına veya kolluk kuvvetlerine (emniyet müdürlüğü, jandarma) yapılabilir.
- Valilikler, kaymakamlıklar ve yurt dışında Türkiye’nin elçilik ve konsoloslukları da başvuru kabul etmektedir.
- Bilişim suçları için şikayet süresi, suçun işlendiği ve failin öğrenildiği tarihten itibaren 6 aydır. Bu süre zarfında şikayet yapılması gerekmektedir.
Şikayet dilekçesi, olayın detaylarını içermeli ve mümkünse delil niteliğindeki belgelerle desteklenmelidir. Dilekçenin doğru ve ayrıntılı bir şekilde hazırlanması, sürecin ilerleyişi açısından önemlidir.
Bilişim Suçları Başvurusu Nereye Yapılır?
Bilişim suçları ihbar islemi, suçun işlendiği yerin Cumhuriyet Savcılığına yapılabilir. Bu yöntem, en yaygın başvuru yöntemidir. Emniyet müdürlükleri veya jandarma gibi kolluk birimlerine de şikayet başvurusu yapılabilir. Örneğin, Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesindeki Siber Suçlarla Mücadele Daire Başkanlığı, bilişim suçlarıyla ilgili özel bir birimdir ve buraya da başvuru yapılabilir. Buna örnek olarak istanbul emniyet müdürlüğü bilişim suçları bölümü örnek verilebilir.
Başvuru yöntemleri ise aşağıdaki şekilde olmaktadır:
- Yazılı Dilekçe: Şikayet başvurusu, bir dilekçe ile yazılı olarak yapılabilir. Bilişim suçları dilekçe örneği bu işlem sırasında oldukça yararlıdır.
- Sözlü Başvuru: Sözlü olarak yapılan şikayetler, kolluk kuvvetleri tarafından tutanağa geçirilir.
- Online Başvuru: Emniyet Genel Müdürlüğü’nün web sitesi üzerinden de şikayet başvurusu yapılabilir.
Tüm bunların yanısıra bilişim suçlarına karşı alınabilecek önlemler de dikkate alınarak uygulanmalıdır.
Bilişim Suçlarında Delil ve İsbat Nasıl Olur?
Bilişim suçlarında delil ve ispat, klasik ve teknik yöntemlerle sağlanabilir. Bu suçların soruşturulması, delillerin toplanması ve korunması açısından özel bir dikkat gerektirir. Örneğin, bilişim suçlarında en önemli delil türü dijital delillerdir. Bu deliller, bilgisayar, telefon veya diğer dijital cihazlardan elde edilen verileri içerir. Ancak dijital delillerin kolayca manipüle edilebilmesi nedeniyle, standartlara uygun şekilde toplanması ve korunması kritik öneme sahiptir.
Öte yandan, suçun işlendiği sırada alınan ekran görüntüleri, bilişim suçları ile ilgili resimler veya internet çıktıları, önemli delil niteliği taşır. Bu tür belgeler, olayın nasıl gerçekleştiğini ve failin eylemlerini kanıtlamak için kullanılabilir. Ek olarak, ceza yargılamasında delil serbestisi ilkesi geçerlidir. Bu ilke, delillerin mahkemeye sunulmasında geniş bir yelpaze sunar. Ancak, delillerin tutarlılığı ve şüpheye yer vermeyecek şekilde maddi hakikati ortaya çıkardığı durumlarda geçerlilik kazanır.
Haksız Çıkar Sağlama Yoluyla Bilişim Suçları
Türk Ceza Kanunu’nun 244. maddesinin 4. fıkrasında düzenlenen haksız çıkar sağlama yoluyla bilişim suçları, bilişim sistemlerini engelleme, bozma, verileri yok etme veya değiştirme gibi fiillerle failin kendisine veya başkasına haksız bir menfaat sağlamasını cezalandırmaktadır.
Bilişim Suçlarında Şikayet Süresi
Bilişim suçlarında şikayet süresi, suçun işlendiği ve failin öğrenildiği tarihten itibaren 6 aydır. Bu süre zarfında bilişim suçlar ihbar işlemi yapılması gerekmektedir. Bunun için belirlenen alo bilişim suçları hatları da aranabilmektedir.
Ancak, bilişim suçlarının tamamı şikayete tabi değildir. Bazı bilişim suçlarının takibi için şikayet aranırken, bazıları şikayete tabi olmaksızın ihbar üzerine savcılık tarafından re’sen soruşturulur. TCK’da düzenlenen suçlardan hangilerinin şikayete tabi, hangilerinin re’sen soruşturulduğu ilgili suçun düzenlendiği maddede belirtilir.
Bilişim Suçlarında Zamanaşımı
Bilişim suçlarında zamanaşımı süreleri, Türk Ceza Kanunu’na (TCK) göre belirlenmiştir. Bilişim suçlarının en basit hali için zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu zamanaşımı süresi, bilişim sistemine girme suçu gibi suçları kapsamaktadır.
Öte yandan, 5 yıldan fazla ve 20 yıldan az hapis cezasını gerektiren en büyük bilişim suçları için zamanaşımı süresi 15 yıldır. Bu tür suçlar arasında banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması gibi daha ağır suçlar yer alabilir.
Zamanaşımı süresi, suçun işlendiği tarihten itibaren başlar. Eğer bu süre geçerse, suçun soruşturulması veya kovuşturulması mümkün olmamakta ve dava düşmektedir. Dolayısıyla, bilişim suçlarıyla ilgili olarak zamanaşımı sürelerinin geçmemesi, yargı sürecinin sağlıklı bir şekilde ilerlemesi açısından önemlidir.
Sıkça Sorulan Sorular
Bilişim suçları şikayetleri, suçun işlendiği yerin Cumhuriyet Savcılığına yapılabilir. Öte yandan, emniyet müdürlükleri veya jandarma gibi kolluk birimlerine de şikayet başvurusu yapılabilir.
Ağırlaştırılmış Müebbet ile ilgili içeriğimiz de dikkatinizi çekebilir.
Henüz yorum yapılmamış, sesinizi aşağıya ekleyin!